Ali Çandır Uyardı: Tek Haneye Düşen Enflasyona Dikkat

Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV), Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, son dönemde yaşanan enflasyonun sorumlusu ilan edilen tarımda yılın ilk aylarındaki enflasyon artışının yerini düşüşe bıraktığını vurgulayarak, “Nitekim Temmuz ayında yaş meyve ve sebzede yüzde -6,62’lik düşüş yaşanmıştır” dedi. Çandır, 2017 Ekim ve Aralık ayları enflasyon rakamlarının tek haneli enflasyonun belirleyicisi olacağına da dikkat çekerek, “Bu aylarda eğer yüzde 1’in altında kalmayı başarabilirsek yılsonu itibariyle tek haneli bir enflasyondan mümkün olabilir. Aksi halde bu ay ilan edilen tek haneli enflasyonun yılsonunda gerçekleşme ihtimali bulunmamaktadır” diye konuştu.

Ali Çandır

Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2017 Temmuz ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

Tüketici enflasyonu olarak bilinen tüketici fiyat endeksinde (TÜFE), Temmuz ayında beklentilerle uyumlu olarak yüzde 0,15, yıllık enflasyonda ise yüzde 9,79 oranında artış ilan edildiğini belirten Çandır, “Ülkemizin tüketici enflasyonu bu ay özellikle geçen sene Temmuz ayındaki yüzde 1,16 gibi rekor yükselmenin yarattığı baz etkisinin ortadan kalkmasıyla tek haneye düşmüştür” diye konuştu.

Tek Hanede Batı Akdeniz Etkisi

Antalya, Burdur, Isparta illerinden oluşan Batı Akdeniz’in ise Temmuz ayı enflasyonun aylıkta yüzde 0,07 oranla ülke enflasyonunun düşmesine olumlu katkı sağladığına dikkat çeken Çandır, “Bölgemizin uzun bir süredir devam eden genel enflasyonu düşürücü etkisi yıllık enflasyonda da kendisini göstermiştir. Bölgemiz enflasyonu da yüzde 9,28 ile ülke enflasyonunu tek haneye düşürmede en güçlü desteği veren dördüncü bölge olmuştur” dedi.

TÜFE’deki eğilimin yönünü göstermesi bakımından yapısal bir özelliğe sahip olan çekirdek enflasyonun aylık yüzde 0.49 ve yıllık yüzde 9.60 olarak ilan edildiğini belirten Çandır, “Halbuki geçen yılın Temmuz ayı çekirdek enflasyonu aylık yüzde 0.13 ve yıllık 8.70 olarak ilan edilmişti. Çekirdek enflasyonda aylık ve yıllık göstergelerde ciddi yükselişler söz konusudur. Tüketici enflasyonunda 5 ay aradan sonra ilan edilen tek haneli düzey, çekirdekteki bu eğilimle kalıcı özellik göstermemektedir” değerlendirmesinde bulundu.

Üretici Enflasyonu Yükseldi

Tüketici enflasyonu üzerindeki tetikleyici etkiye sahip bir diğer unsurun da üretici enflasyonundaki gerçekleşmeler olduğunu kaydeden Çandır, üretici enflasyonundaki yükselişe dikkat çekti. Yurtiçi üretici fiyatı (Yİ-ÜFE) endeksindeki değişim Temmuz ayında yüzde 0,72 ve yıllık ise yüzde 15,45 olarak ilan edildiğini belirten Çandır, geçen ay ilan edilen yüzde 14,87’lik yurtiçi üretici enflasyonuna göre yüzde 4’lük bir artış olduğuna dikkat çekti. Çandır, “Geçen sene Temmuz ayında yüzde 3,96 olarak ilan edilen yıllık üretici enflasyonu hatırlanırsa, hem Haziran ayına hem de geçen yıla göre kararlı bir üretici enflasyonu yükselişi söz konusudur. Dolayısıyla TL bazlı üretici enflasyonundaki eğilim, tüketici enflasyonunu olumlu yönde etkileyecek bir seyre sahip değildir” dedi.

Üretici enflasyonunun tüketici enflasyonunu tetiklerken, üretim motivasyonunu da etkilediğin kaydeden BAGEV Başkanı Çandır, şu değerlendirmede bulundu:

“Üreticiler enflasyon nedeniyle oluşan maliyet artışlarını belirli ölçülerde fiyatlarına yansıtamazlarsa bir süre sonra üretim motivasyonlarını kaybetmek durumuyla karşı karşıya kalabilirler. Son açıklanan enflasyon verileriyle üreticiler, katlanmak durumunda oldukları enflasyonun dörtte birini tüketiciye yansıtabilmişlerdir. Diğer taraftan üretici kesimin asıl karşı karşıya olduğu yüzde 22’lik yurtdışı üretici enflasyonunda (YD-ÜFE) ise durum, TL bazlı üretici enflasyonuna göre daha ağır bir yük oluşturmaktadır.”

Yaş Meyve Sebze Enflasyonu Düşürdü

TÜFE ana harcama gruplarını da değerlendiren Ali Çandır, Temmuz ayında yüzde -3,51 giyim ve ayakkabı grubunun en fazla düşüş gösterdiğini, gıda ve alkolsüz içeceklerin ise yüzde -0.71 ile ikinci sırada enflasyonu düşürücü etki yarattığını belirtti. Çandır, Batı Akdeniz’de ise giyim ve ayakkabı grubunun yüzde -4,25, gıda ve alkolsüz içecekler grubunun yüzde -0,76 düşüş gösterdiğini kaydetti.

Son dönemde yaşanan enflasyonun sorumlusu ilan edilen tarımda yılın ilk aylarındaki enflasyon artışının yerini düşüşe bıraktığını vurgulayan Çandır, “Nitekim Temmuz ayında yaş meyve ve sebzede yüzde -6,62’lik düşüş yaşanmıştır” dedi.

Kritik Aylar

2017 Ekim ve Aralık ayları enflasyon rakamlarının tek haneli enflasyonun belirleyicisi olacağını bildiren Ali Çandır, “Bu aylarda eğer yüzde 1’in altında kalmayı başarabilirsek yılsonu itibariyle tek haneli bir enflasyondan mümkün olabilir. Aksi halde bu ay ilan edilen tek haneli enflasyonun yılsonunda gerçekleşme ihtimali bulunmamaktadır” diye konuştu.