Batı Akdeniz Enflasyonu; Türkiye Ortalamasına Göre Aylıkta Düşük, Yıllıkta Yüksek
|Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Aralık ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
2017 yılında döviz kurundaki sıçramaların maliyetleri olumsuz etkilediğini ve 2005 yılından bu yana en yüksek yıllık enflasyonun kaydedildiğini belirten Başkan Çetin, 2018 yılında enflasyonu tek haneye çekme hedefinde döviz kuru ve Merkez Bankası’na olan güvenin belirleyici olacağını söyledi.
Başkan Çetin açıklamasında şunları kaydetti:
“2017 Aralık ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de %0,69, Yurtiçi ÜFE’de %1,37 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise 2005 yılından bu yana en yüksek düzeye çıkarak, tüketici fiyatlarında %11,92, yurt içi üretici fiyatlarında %15,47 olarak gerçekleşmiştir.
Aralık ayı zam şampiyonu patlıcan
Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler %23,10 ile patlıcan, %20,62 ile nar ve %15,15 ile salatalık olurken, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler %17,03 portakal, %16,27 ile ıspanak ve %10,06 ile pırasa olmuştur. Aylık bazda enflasyondaki en fazla artış %1,69 ile “ulaştırma”, %1,52 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” ve %1,18 ile “ev eşyası” gruplarında görülürken, en fazla düşüş %2,39 ile “giyim ve ayakkabı” grubunda görülmüştür. Yıllık bazda enflasyondaki en fazla artış %18,24 ile “ulaştırma”, %13,79 ile “gıda ve alkolsüz içecekler ” gruplarında gerçekleşmiştir.
Yıllık enflasyonda gıda ve ulaştırma grubu başı çekti
Aylık enflasyon artışı sebze-meyve başta olmak üzere gıda fiyatları artışından ve otomobil ve dayanıklı tüketim malları fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmıştır. Yıllık %11.9 oranındaki enflasyonun yarısı eşit ağırlıkta olmak üzere yine gıda ve ulaştırma grubu fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmıştır. Taze sebze ve meyvede yıllık fiyat artışı %27 olarak saptanmıştır. Gıdada süt ürünleri fiyat artışları, ulaştırma grubunda mazot fiyatının %14, LPG dolum bedelinin %21 artması, otomobil fiyatı artışının %36’ya ulaşması, köprü geçiş ücretleri ve elektrikli ev aletleri fiyat artışları enflasyonu yükselten faktörler olmuştur.
Baz etkisi ile enflasyonda yavaşlama beklenebilir
Dolayısıyla döviz kurunda ortaya çıkan sıçramaların maliyetlerle birlikte beklentileri de etkilediği görülmektedir. Çekirdek enflasyon yıllık olarak manşet enflasyona yakındır, ancak son iki ayda yavaşlama eğilimindedir. Normal koşullarda baz etkisiyle önümüzdeki aylarda enflasyonda yavaşlama beklenirken, son günlerde yapılan zamlar ve asgari ücret ayarlamasıyla enflasyon beklentisinin katılaşması riski doğmuştur.
2017’de elektrik fiyatlarının sabit tutulması enflasyonu frenledi
Yİ-ÜFE’de aylık ve yıllık artışta en önemli etken demir-çelik fiyatlarındaki artıştır. Ham petrol ve doğal gazla birlikte ithal girdi fiyatlarındaki artış, tüm sektörlerde maliyetleri TÜFE’nin üzerinde artırmıştır. 2017 yılında elektrik fiyatlarının sabit tutulması enflasyonun daha fazla yükselmesini önleyen bir faktör olmuştur. 2018 yılında enflasyonun tek haneye çekilmesinin kolay bir hedef olmayacağı, döviz kuru ve Merkez Bankasına güvenin belirleyici olmaya devam edeceğini söyleyebiliriz. KOBİ’ler yüksek enflasyonun talep tarafında daraltıcı bir etki yaratma riskine ve fiyat-maliyet dengesizliklerine daha fazla dikkat etmelidir.
Batı Akdeniz enflasyonu
Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık %0,42, yıllık bazda %12,02 olarak gerçekleşmiştir. TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 24. yıllık enflasyonda ise 16. sırada yer almıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi’nin, aylık enflasyonda ortalamanın altında, yıllık enflasyonda ise ortalamanın üzerinde olduğu görülmüştür. Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir önceki aya göre en yüksek artış %3,74 ile “sağlık”, %1,58 ile “haberleşme” ve %1,31 ile “ev eşyası” gruplarında görülürken, en fazla düşüş %4,71 ile “giyim ve ayakkabı” grubunda görülmüştür. Yıllık enflasyonda ise en fazla artış %18,44 ile “ulaştırma”, %17,62 ile “sağlık” ve %14,57 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” gruplarında görülmüştür.
Bölgemiz enflasyonu Türkiye ortalamasına göre giyim, lokanta-otel ve konut grubunda düşük, sağlık, eğitim, gıda grubunda nispeten yüksek kalmıştır. Kısa dönemde fiyat değişiklikleri bölgeler arasında farklı olabilmektedir. Türkiye’de 2013 yılından bu yana fiyat artış oranı %227 iken, bölgemizde %217’dir.”