YÖREX’in Keşfi: Gerze Hacıkadı Tavuğu
|Seher Özen Karadeniz
Antalya Ticaret Borsası öncülüğünde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin desteğiyle Türkiye’nin dört bir yanından gelen yöresel ürünlerin Antalyalılarla buluştuğu Yöresel Ürünler Fuarı YÖREX bugün sona eriyor.
Binlerce yöresel ürünün, yüzlerce Coğrafi İşaretli ürünün Antalyalı tüketicilerle buluşturulduğu YÖREX’te Sinop Gerze Hacıkadı Tavuğu tanıtım toplantısı gerçekleştirildi.
Fransız La Fleche tavuğu ile aynı genetik özellikle sahip Gerze Hacıkadı Tavuğu, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıyayken, Yöresel Ürünler Fuarı YÖREX’te keşfedilip koruma altına alındı. 2 yıldır yürütülen proje ile gen haritası çıkarılan ve çoğaltma işlemi uygulanan Hacıkadı tavuğunun sayısı 10’dan 1500’e çıktı. Sinop Ticaret ve Sanayi Odası et lezzeti ve yumurtasıyla diğer türlerden farklı olan Hacıkadı tavuğu için coğrafi işaret çalışması başlattı.
Sinop Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Salim Akbaş, fuarın ikinci günü gerçekleştirdikleri tanıtım toplantısında Hacıkadı tavuğunun koruma altına alınması ve coğrafi işaret çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi. 2 yıl önce YÖREX’e katıldıklarında büyük market zincirlerinden birinin temsilcisinin Gerze Hacıkadı tavuğunun ekonomik değeri çok yüksek olan Fransız La Fleche tavuğu ile aynı genetik yapıdan geldiğini ve temin etmek istediklerini söylediğini anlatan Akbaş, bunun üzerine bilimsel çalışma başlattıklarını kaydetti. Akbaş: “YÖREX gibi yerel değerlerin korunması misyonuyla yola çıkan bir fuarda böyle bir çalışmanın başlatılması çok anlamlı. Demek ki YÖREX amacına ulaşan bir fuar. Bu noktada YÖREX’i hayata geçiren Antalya Ticaret Borsamızın Başkanı Ali Çandır’a teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Akbaş, Türkiye’de Denizli horozunun yanı sıra saf iki tavuk ırkından biri olan Gerze Hacıkadı tavuğunun nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ve Sinop TSO Genç Girişimciler Kurulu’nun bir proje hazırlayarak bir zamanlar bölgede et tavuğu olarak yetiştirilen ve sayısı 10’a kadar düşen Gerze Hacıkadı Tavuğu’nu koruma altına alan bir proje başlattığını anlattı. Akbaş, Oda olarak yerel değerlerin öneminin farkında olduklarını ve Gerze Hacıkadı tavuğunun etine coğrafi işaret almak için çalışma başlattıklarını bildirdi. Akbaş, yürütülen proje ise hem Hacıkadın tavuğunu koruma altına aldıklarını hem üretimin geliştirdiklerini hem de ekonomiye kazandırmak için çalıştıklarını söyledi. Akbaş, “Türkiye’nin saf iki tavuk ırkından biri olan Gerze Hacıkadı ırkının gelecek nesillere aktarılması ve marka değerinin oluşturulması için çalışıyoruz. Hacıkadı tavuğunun eti, özel restoranlarda yüksek fiyatta tüketiciye ulaşabilecek bir ürün” dedi.
FRANSIZ LA FLECHE TAVUĞU İLE AKRABA
Hacıkadı tavuğu ile ilgili bilimsel çalışmaları yürüten Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Demir Özdemir, Hacıkadı DNA’sını incelediklerini ve dünyada et kalitesi ve lezzeti tescillenmiş La Fleche ırkıyla aynı genetik yapıdan geldiğini tespit ettiklerini anlatı. Hacıkadı tavuğunun Sinop’tan Fransa’ya götürüldüğüne ilişkin ciddi veriler bulunduğunu anlatan Özdemir, “Hacıkadı tavuğuna kan, tüy özelliklerini aldık DNA analizini yaptık. La Fleche ile genetik yapıları aynı. Bu müthiş bir benzerlik. İki tavuk türü morfolojik olduğu kadar genetik olarak de birbirine önemli oranda benziyor” diye konuştu.